Ogrody Ogonowska

Wrzosy

September 23, 2024

Wrzosowiska rosną na ubogich kwaśnych glebach. Są to zbiorowiska krzewinkowe z dominującym wrzosem i rozproszonymi, rzadko rosnącym jałowcem, podrostem brzozy i sosny. Powstały one po wycięciu borów lub borów mieszanych czyli mają charakter antropogeniczny.

To garść podstawowych informacji o wrzosowisku jako zbiorowisku roślinnym.

Czyli jeśli planujemy wrzosy w ogrodzie należy stworzyć podobne warunki; rośliny te lubią stanowisko słoneczne, suche , glebę lekką, piaszczystą o kwaśnym odczynie. Nie tolerują gleby zimnej mokrej, słabo rosną w cieniu. Również mogą zamierać w miejscach bardzo wietrznych.

Sprzyja ich rozwojowi zabezpieczenie gruntu korą, a na zimę rozłożenie grubszej warstwy.

Wrzosy wiosną przycinamy i rozsuwamy korę, żeby zmniejszyć ryzyko szarej pleśni i innych chorób grzybowych. Czasem jest proponowany profilaktyczny oprysk.

Są mało wymagające, lecz zalecane jest nawożenie raz do roku, wiosną zasilić nawozem wieloskładnikowym.

Wrzosowisko kojarzy się z jesiennymi wrzosami.

Ale może być atrakcyjne przez cały rok, możemy tak dobrać odmiany wrzosów i wrzośców, aby kwitły jak najdłużej. Wczesne wrzośce kwitną już w połowie lutego a później inne odmiany kwitną przez marzec, kwiecień, maj. W czerwcu kwitną inne gatunki wrzośców np. wrzosiec bagienny czy wrzosiec rozpierzchły. Z kolei od sierpnia do października zakwitną wrzosy w wielu odmianach.

Świetnym uzupełnieniem są rośliny o podobnych wymaganiach np. dabecja, gauteria, kalmia czy kiścień. Wymienione gatunki nie są krajowe. Jeśli planujemy naturalne wrzosowisko posadźmy trawy i żurawinę.

Najwcześniej kwitnący wrzosiec krwisty (czerwony) Erica carnea pochodzi z południa Europy, nie jest w pełni odporny na mrozy. Odmiany kwitną od białego do przez różowy do fioletowego, w wysokości od 15 cm do 60 cm. Wczesna odmiany np. „Winter Beauty” różowa, zakwita już w grudniu, z kolei odmiana ‘Rubinette” kwitnie marzec – kwiecień. jak np. odmiany „Schneekuppe”, biała od lutego do kwietnia. Najwięcej odmian wrzośców kwitnie marzec, kwiecień i maj.

Możemy tak dobrać odmiany, żeby kwitły od grudnia/stycznia aż do maja, uwzględniając ich wysokość i kolory.

źródło - https://www.ogrod.uw.edu.pl/baza-wiedzy

Po koniec czerwca zakwita wrzosiec bagienny, wrzosiec popielaty i wrzosiec Watsona.

Wrzosiec bagienny Erica tetralix rośnie dziko na torfowiskach i wrzosowiskach na Pomorzu i w zachodniej części kraju. Na naturalnych stanowiskach jest pod ścisłą ochroną. Ma status czerwonej listy 2016. Zimozielona krzewinka dorasta do ok 30cm , od czerwca do sierpnia pojawiają się różowe kwiatostany.

W handlu można dostać np. różową odmianę „Ken Unerwod” i białą „Alba”. Białą odmiana kwitnie wcześnie (czerwiec-sierpień) a różowa ( lipiec – wrzesień).

Wrzosiec szary Erica cinerea pochodzi z zachodniej Europy, występuje na suchych i kwaśnych wrzosowiskach. Na naturalnych stanowiskach jest pod ścisła ochroną, na Czerwonej liście gatunków zagrożonych.

Odmiany ogrodowe kwitną od czerwca, w kolorach od białego do różowego ,osiąga ok 30 cm, liście zielone lub żółte, zależnie od odmiany.

W Polsce nie jest w pełni odporna na mróz, wymaga okrycia kora na zimę.

Wrzosiec Watsona Erica x watsonii pochodzi ze szkółki w Wielkiej Brytania, został wprowadzony do handlu w 1925r. Kwiaty różowe, zebrane w gronach, pojawiają się od lipca do października.

Roślina nie jest w pełni mrozozoporna, wymagaokrycia na zimę.

W handlu dostępna jest odmiana „Dawn” i odmiana „Mary”.

Wrzosiec rozpierzchły Erica vagans w Wielkiej Brytanii występuje w południowej Kornwalii. W 2002 roku został wybrany kwiatem hrabstwa Kornwalii. Dorasta do 75cm,kwitnie od lipca do września. Wymaga kwaśnego podłoża.

Odmiany ogrodowe wrzośca rozpierzchłego osiągają od 25 do 60 cm wysokości, kwiaty od białych od ciemnoróżowych. Wymagają okrycia na zimę.

Kolejną nowością jest roślina zwana wrzoścem bałkańskim. To jest brukentalia ostrolistna Erica spucifolia, niska kępiasta krzewinka, podobna do wrzośców, wymaga zabezpieczenia na zimę.

Jednak dominująca rośliną we wrzosowisku jest oczywiście wrzos Calluna vulgaris.

Wybierając odmiany do wrzosowiska zwróćmy uwagę na cechy odmianowe czyli pokrój, rodzaj kwiatów i kolor ulistnienia.

Pokrój– odmiany wysokie jak np. „Long White” czy Allegro” osiągają do 50 cm wysokości i sadzimy je na dalszym planie. Są również odmiany płożące np. odmiana „White Lawn” dorasta do 10 cm i świetnie sprawdza się jako roślina na pierwszy plan.

Rodzaj kwiatów – wrzosy odmian ogrodowych mogą mieć kwiaty pojedyncze, półpełne, pełne i pączkowe. Wrzosy o kwiatach pojedynczych są wyglądem najbardziej zbliżone do wrzosów leśnych. Ale z kolei kwiatostany wrzosów pączkowych nie rozwijają się i zdobią długo je zdobią kolorowe pąki. Grupa wrzosów pączkowych znana jest pod znakiem ‘Garden Girls”

Kolor ulistnienia – wrzosy ogrodowe mogą mieć ulistnienie zielone, szare lub żółte. Barwa ulistnienia zależy również od pory roku, np. odmiany o żółtym ulitnieniu w sezonie zimą ywają pomarańczowe odmiana „Dunnet Lime” lub czerwony odmiana„Boskoop’.

‍

Aby wrzosowisko wyglądało naturalnie sadzimy wrzosy w grupach 10-15 sztuk z odmiany, w odległości 20-30 cm od siebie.

‍

W handlu pojawia się coraz więcej różnych gatunków wrzosów i wrzośców. Są to gatunki sprowadzane, mało odporne na mrozy, więc wymagają zabezpieczenia na zimę.

Rośliny zimozielone wcześniej wiosną zaczynają wegetację i przy ciepłych dniach i niedoborze wody w podłożu np. jeszcze grunt zamarźnięty, mogą schnąć. Koniecznie rośliny zimozielone muszą być jesienią dobrze nawodnione, podlewamy do mrozów, a wczesną wiosną mogą wymagać podlania „z ręki”, przed uruchomieniem systemu nawadniającego.

W kwiaciarniach dostępne są również bywają wrzośce pokojowe. W warunkach naszego klimatu nie zimują, do uprawy jedynie w pomieszczeniach.

Nieodłącznym elementem wrzosowiska są sosny, jałowce czy trawy. Posadzone w karłowatych odmianach sosny, jałowce urozmaicą dość płaski krajobraz wrzosowiska. Nie powinno też zabraknąć niskich odmian azalii i różaneczników.

Wybierając trawy należy uwzględnić ich wymagania glebowe oraz sposób wzrostu. Na wrzosowisku unikajmy traw rozłogowych, które mogą zdominować a w konsekwencji zagłuszyć wrzosy i wrzośce.

Małe wymagania mają np. strzęplica sina (Koeleria glauca), kostrzewy(Festuca) czy ostnice(Stipa). Jeśli planujemy posadzić wysokie trawy, należy zrobić roztropnie, żeby nie zdominowały naszego wrzosowiska.

Wrzosowisko najlepiej rośnie na glebach kwaśnych, jeśli takie są w naszym ogrodzie warto ten atut wykorzystać. Zawsze możemy skomponować rabatę wg własnego gustu, dodając rośliny o podobnych wymaganiach, a które lubimy. Wrzosowisko będzie ozdobą ogrodu, jeśli skomponujemy rabatę uwzględniając rożne wysokości i terminy kwitnienia roślin. Możemy dodać elementy dekoracyjne jak kamienie czy donice. Nie zapominajmy o ścieżkach ukształtowanych naturalnie, aby ułatwić pielęgnację i zapewnić możliwość oglądania rabaty z różnej perspektywy.