Blog

W Polsce nie ma dużej ilości gatunków rodzimych, ale i tak możemy wybrać drzewo do naszego ogródka. Są liczne odmiany! Rosną dziko topole, wierzby, brzozy, olsze, graby, buki, dęby, wiązy, jabłonie, grusze czy jarzębiny.

Topole preferują gleby wilgotne, rosną  na brzegami rzek i koło zbiorników wodnych. Są najszybciej rosnącymi drzewami w Polsce.

Rodzime topole:

1. topola biała (Populus tremula)
2. topola osika (Populus tremula)
3. topola szara (Populus x canescens)
4. topola czarna, zw. sokora, jabrząc (Populus nigra)

Bywają kłopotliwe: żeńskie topole zaśmiecają otoczenie puchem, a topola biała i osika tworzą liczne odrosty  przy uszkodzeniu korzeniu. Ale dzięki temu są wartościowe do piaszczystych zboczy.

Topole nie są drzewami długowiecznymi.

W dobrych warunkach mogą dożyć 300 lat, ale w warunkach miejskich osiągają 60-70 lat.

Wierzby są drzewami, krzewami lub krzewinkami. Często krzyżują się między sobą. Tworzą znaczną liczbę mieszańców trudnych do rozróżnienia gatunkowo. Są światłolubne, źle rosną  w miejscach cienistych.

W Polsce rośnie ok 26 gatunków, ale kilka gatunków to drzewa.

Rodzime wierzby:

1. wierzba biała (Salix alba)
2. wierzba krucha (Salix fragili)
3. wierzba iwa (Salix caprea).

Wierzby rosną szybko. Drzewa mają dekoracyjny,  płaczący pokrój. Wiosną tworzą charakterystyczne kwiaty (bazie), które ważnym pożywieniem dla pszczół. Ich lekkie, zwisające gałęzie uderzają o sąsiednie drzewa, deformując je. Również ze względu na kruchość drzewa, wierzby mogą być niebezpieczne dla  samochodów i miejscach często uczęszczanych.

Brzoza uznawana jest za jedno z bardziej malowniczych drzew. Dojrzała brzoza brodawkowata ma białą korę, piękną płaczącą koronę.

Rodzime brzozy:

1. brzoza brodawkowata (Betula verrucosa)
2. brzoza omszona (Betula pubescens)
3. brzoza ciemna (Betula obscura)
4. brzoza ojcowska (Betula oycoviensis)
5. brzoza karpacka (Betula carpatica).

Brzozy są światłożądne, rosną na ubogich glebach.

Olsze są mniej znanymi naszymi drzewami. Preferują chłodne stanowiska o glebach wilgotnych i próchniczych. Dzięki współżyciu z mikroorganizmami w guzowatych naroślach korzeniowych, mają zdolność wiązania azotu z powietrza. Opadłą liście łatwo się rozkładają i użyźniają podłoże.

Rodzime olsze:

1. olsza czarna (Anus glutinosa)
2. olsza szara (Alnus incana)

Z kolei graby i buki są popularne w ogrodach w głównie w nasadzeniach żywopłotowych.

W Polsce rośnie:

grab pospolity (Carpinus betulus)

oraz

buk pospolity (Fagus silvatica).

Grab pospolity znosi nawet silne zacienienie. Toleruje regularne cięcie. Nieodpowiednie drzewo na gleby suche lub podmokłe i zakwaszone. Wzrost początkowo wolny. Niej jest drzewem długowiecznym, przeciętnie żyje100-120lat.

Stosowany przede wszystkim na żywopłoty i szpalery.

Buk pospolity jest jednym z najładniejszych naszych drzew leśnych.

Jest to drzewo klimatu morskiego, nie znosi silnych mrozów, wrażliwy na spóźnione przymrozki oraz na nagłe zmiany eksponowania kory jak również wahania poziomu wody gruntowej. Ma duże zapotrzebowanie na wodę w lecie, należy obficie podlewać w czasie suszy. Za to dostarcza dzięki rozłożonym liściom tzw. ziemi bukowej i jest odporny na działanie silnych wiatrów. Wzrost początkowo bardzo powolny. Żyje długo, do 350 lat

Prawdziwie długowiecznymi drzewami są dęby.

Rodzime dęby:

1. dąb szypułkowy (Quercus robur)
2. dąb bezszypułkowy (Quercus petrea)
3. dąb omszony (Quercus pubescens)

Dąb szypułkowy rośnie na całym niżu i w górach do wysokości 600-700mnpm. Dąb bezszypułkowy jest rzadziej spotykany. Dąb omszony rośnie dziko tylko w rezerwacie nad Odrą.

Dąb szypułkowy żyje400-500lat a nawet i 1000. Rośnie wolno, źle znosi przesadzanie(korzeń palowy). Jeśli rośni swobodnie tworzy szeroką koronę z krótkim pniem i grubymi konarami.

Sadząc dęby należy pamiętać, że ich owoce są przysmakiem dzików. Kiedyś dąbrowy były zakładane jako pastwiska dla świń, a nie jako plantacje drzew.

Wiązy szczególnie nie wyróżniają się.

Rodzime wiązy:

1. wiąz szypułkowy zw. limak (Ulmus laevis)
2. wiąz górski zw. brzost (Ulmus glabra)
3. wiąz polny (Ulmus carpinifolia)

Wiąz szypułkowy preferuje gleby wilgotne a na suche gleby najlepszy jest wiąz polny. Ich stosowanie jest ograniczone przez rozpowszechnioną holenderską chorobę wiązów. Grzyb zatyka wiązki naczyniowe powodując zasychanie gałęzi i konarów.

Jabłonie, grusze, śliwy czy wiśnie są ozdobne z kwiatów a później z owoców.

W Polsce dziko rośnie tylko jabłoń dzika zw. płonką (Malus silvestris). Ma piękne czerwone i twarde drewno. Jest krzew, niewielkie drzewo (do ok 8m), cierniste.

Jabłoń ma kwiaty lekko zaróżowione a grusza śnieżnobiałe i kwitnie w stanie bezlistnym. Rodzima wiśnia to grusza pospolita zw. ulęgałką (Pyrus pyraster).Tworzy kulista koroną o wys. ok 15m.

Śliwa tarnina (Prunus spinosa) jest gęstym krzewem/drzewem ciernistym. Wiosną kwitnie na biało. Gatunek pionierki, w którym wiele zwierząt znajduje schronienie i pożywienie.

Kolejnym krajowym drzewem, które kwitnie na biało wiosną jest wiśnia ptasia zw trześnią(Prunus avium). Często spotykana na południu Polski  w lasach czy na miedzach śródpolnych.

Wiśnia karłowata(Prunus fruticosa) jest niewielkim krzewem (ok 1m) z licznymi odrostami korzeniowymi. Znajduje się pod ochroną.

Czeremcha pospolita zw. korcipiętką (Prunus padus) występuje na terenie całego kraju. Wiosną pokazują się białe zwisające kwiatostany. Dobrze znosi okresowe zalewania i ocienienie.

Jarzęby jesienią przyciągają uwagę zabarwieniem liści oraz owoców.

Rodzime jarzęby:

1. jarząb pospolity zw. jarzębina (Sorbus aucuparia)
2. jarząb szwedzki (Sorbus intermedia)
3. jarząb mączny zw mąkinia (Sorbus aria)
4. jarząb brekinia zw brzęk (Sorbus torminalis)

U jarzęba pospolitego czyli popularnej jarzębiny  jesienią liście jesienią przebarwiają się ma pomarańczowo – brązowo a owoce są pożywieniem dla wielu ptaków.

Jarząb mączny ma liście z kutnerem, szczególnie młode liście pokryte białym kutnerem z obu stron są dekoracyjne.

Głogi świetnie nadają się na formowane żywopłoty obronne. Kwitną w maju, są cenne, ponieważ dają pożywienie i schronienie wielu zwierzętom.

Rodzime głogi:

1. głóg jednoszyjkowy (Crataegus monogyma)
2. głóg dwuszyjkowy (Crataegus oxyacantha)

Głogi są mało wymagające, wytrzymałe na susze.

‍

‍